Werkgerelateerde longziekten
Stap 1: Verwijzing
In Nederland hebben meer dan 1 miljoen mensen een longziekte. Ongeveer 150.000 mensen hebben klachten die (voor een deel) komen door hun werk. Wij noemen dit werkgerelateerde longziekten.
Deze longziekten ontstaan door stoffen die iemand op het werk inademt. Denk aan stof, rook of dampen. Soms komt het ook door hobby’s waarbij mensen met schadelijke stoffen werken.
Bekende voorbeelden van werkgerelateerde longziekten zijn:
- Beroepsastma
- Asbestkanker
Klachten bij werkgerelateerde longziekten
Vaak heeft de patiënt last van kortademigheid en/of hoesten. Vaak is dit wanneer u zich lichamelijk inspant.
Wanneer naar de huisarts?
Als u denkt dat uw klachten komen door stoffen, gassen of chemicaliën op uw werk. Of als uw klachten erger worden door uw werk. De huisarts kijkt samen met u wat de volgende stap is.
Wat gebeurt er na een verwijzing?
Na de verwijzing onderzoekt de longarts of uw klachten te maken hebben met uw werk. U krijgt onderzoeken, zoals een longfunctietest of allergietest. Daarna bespreekt een team van specialisten uw situatie. U krijgt advies over uw behandeling én over uw werksituatie.
Soms volgt overleg met de bedrijfsarts. Ook krijgt u informatie over hoe u beter kunt omgaan met stoffen, gassen of chemicaliën op uw werk. U hoort welke bescherming u nodig heeft. In sommige gevallen kunt u een vergoeding aanvragen via het ISBG.
Werk en Longen 010 (WEL-010)
WEL-010 is het regionale kenniscentrum voor werk en longen in Zuidwest-Nederland. Dit is een samenwerking tussen Franciscus en het Erasmus MC. Samen zorgen wij voor de beste zorg voor mensen met een longziekte door hun werk. Ook helpen wij bedrijven met advies, onderzoek en behandeling. Zo voorkomen we dat klachten erger worden en zorgen we voor gezonde werkomstandigheden.
Stap 2: De eerste afspraak
De eerste afspraak is een belangrijke stap. Tijdens deze afspraak verzamelen wij informatie en leggen wij uit hoe het zorgpad voor uw longziekte eruitziet. Zo weet u wat u kunt verwachten.
Waar is de afspraak?
De afspraak vindt plaats op de polikliniek Longgeneeskunde, afdeling Werk en Longen, in Franciscus Gasthuis (Rotterdam).
Hoe bereidt u zich voor op de eerste afspraak?
Voor een goede afspraak vragen wij u het volgende mee te nemen:
- De ingevulde vragenlijsten die u heeft gekregen
- Foto’s of filmpjes van uw werkomstandigheden
- Een overzicht van de stoffen, gassen of chemicaliën waarmee u werkt
Hoe lang duurt de afspraak?
De afspraak duurt gemiddeld ongeveer 30 minuten.
Mag u iemand meenemen?
Ja, het is fijn als u iemand meeneemt naar de afspraak. Zo krijgt u extra steun.
Samen werken aan uw gezondheid
Met deze afspraak zetten wij de eerste stap om uw klachten goed te begrijpen en samen het beste plan voor uw behandeling te maken.
Uw behandelteam
Stap 3: Onderzoeken
In deze stap willen wij duidelijk krijgen wat er aan de hand is met uw longen en of het verband houdt met uw werk. Zo kunnen wij de juiste diagnose stellen.
Welke onderzoeken kunt u verwachten?
- Bloedonderzoek: Wij nemen bloed af om dit te onderzoeken.
- CT-scan van de longen: Met deze scan maken wij gedetailleerde foto’s van uw longen. Zo zien wij of er afwijkingen zijn.
- Longfunctietest, soms ook thuis of op het werk: Wij meten hoe goed uw longen werken. Dit kan in het ziekenhuis, maar soms ook bij u thuis of op uw werkplek.
- Huidtesten om allergieën te onderzoeken: Wij testen op uw huid of u allergisch bent voor bepaalde stoffen die klachten kunnen geven.
Waar vinden de onderzoeken plaats?
De onderzoeken vinden plaats in Franciscus Gasthuis (Rotterdam), op de polikliniek Longgeneeskunde.
Wat gebeurt er na de onderzoeken?
Het hele proces duurt ongeveer 3 maanden. In die tijd kijken wij naar de diagnose, of het door het werk komt en bespreken wij uw situatie met het team. Meestal bellen wij u om de uitslag te bespreken. Soms komt u nog een keer naar het ziekenhuis voor een gesprek.
Met deze onderzoeken zorgen wij dat u snel en goed geholpen wordt.
Snelheid en zorgvuldigheid
Met deze onderzoeken brengen wij uw situatie zo goed mogelijk in beeld. Zo kunnen wij u snel helpen met de best passende zorg.
Meer informatie over de onderzoeken
Bloedonderzoek
Bloedonderzoek is belangrijk, omdat in het bloed verschillende dingen kunnen worden gemeten. Bloedonderzoek wordt gedaan om te helpen de diagnose te stellen, maar tijdens uw behandeling met medicatie is bloedonderzoek van groot belang om vast te stellen of de medicijnen goed werken en u geen schade doen. Wanneer wij bloed afnemen bij iemand met chronische maagdarm ischemie, onderzoeken wij in de meeste gevallen onderzocht op:
- Bloedarmoede (ijzer gehalte);
- Een ontsteking;
- Leverwaarden;
- Nierwaarden;
- Vitamines.
CT-scan van de longen
Dit is onderzoek waarbij een röntgenapparaat een serie foto’s van een deel van uw lichaam maakt. Het te onderzoeken lichaamsdeel wordt plakje voor plakje weergegeven. Deze methode wordt vooral gebruikt bij onderzoek van botten, longen, hersenen, bloedvaten en buikorganen.
Longfunctieonderzoek
Problemen aan de ademhaling kunnen worden veroorzaakt door ziekte van de luchtwegen/longen zelf, maar ook door een aandoening ergens anders in het lichaam. Het longfunctie-onderzoek kan bestaan uit verschillende soorten metingen. Met behulp van moderne testapparatuur en diverse ademhalingsoefeningen wordt het functioneren van uw luchtwegen/longen gemeten.
Huidtest
Een huidtest voor allergie, of huidpriktest, is een veelgebruikte methode om te bepalen of iemand allergisch is voor bepaalde stoffen, zoals pollen, huisstofmijten, voedsel of medicijnen. De test wordt uitgevoerd door een klein beetje van de verdachte stof op de huid aan te brengen en vervolgens met een klein naaldje een klein gaatje te maken, waardoor de stof in de huid kan worden opgenomen.
Voorlichting
Stap 4: Uitslagen
Tijdens het diagnosegesprek bespreken wij of u een longziekte heeft en of die te maken heeft met uw werk. Wij kijken ook of u veilig kunt blijven werken of dat er aanpassingen nodig zijn.
Wat wordt er besproken?
Wij vertellen u welke longziekte(n) u heeft. Wij praten over de risico’s van de stoffen waaraan u werkt en over wat u kunt verwachten voor de toekomst.
Wanneer vindt het gesprek plaats?
Het gesprek is meestal ongeveer 10 weken na het laatste onderzoek. Het hele traject duurt ongeveer 3 maanden.
Waar vindt het gesprek plaats?
Het gesprek is op de polikliniek Longgeneeskunde in Franciscus Gasthuis (Rotterdam).
Mag u iemand meenemen naar het gesprek?
Ja, u mag zeker iemand meenemen voor steun.
Voorbeeldvragen die u kunt stellen tijdens het gesprek
- Kan ik blijven werken op mijn huidige werkplek?
- Hoe kan ik me beter beschermen tegen schadelijke stoffen?
- Wat vertel ik aan mijn bedrijfsarts over mijn longziekte?
Wat gebeurt er na het gesprek?
Na het gesprek bespreekt het medisch team uw situatie. Daarna krijgt u advies over de behandeling en volgt een controle. U krijgt ook begeleiding om u te helpen met uw werk en gezondheid.
Samen beslissen over uw behandeling
Wat is samen beslissen?
Wij vinden het belangrijk om u te betrekken bij uw behandeling. De uiteindelijke behandeling bepalen wij in overleg met u. Dit noemen wij ook wel shared decision making. Samen met u komen wij tot afspraken.
Welke vragen kan ik stellen om samen beslissingen te maken?
Enkele vragen die u kunt stellen zijn:
- Wat zijn de volgende stappen?
- Wat zijn de behandelmogelijkheden?
- Hoe wordt de beslissing voor een behandeling genomen?
- Wat is mijn rol in het maken van deze beslissing?
- Hoe lang duurt het traject?
Kijk voor meer informatie op onze pagina over Samen Beslissen.
Stap 5: Behandeling
U krijgt medicijnen die u inademt, zoals inhalatiemiddelen en biologicals. Daarnaast gebruiken wij de arbeid hygiënische strategie om u te beschermen op het werk:
- Vervang gevaarlijke stoffen door minder gevaarlijke.
- Pas technische en organisatorische maatregelen toe om risico’s te beperken.
- Gebruik collectieve beschermingsmiddelen bij de bron.
- Draag persoonlijke beschermingsmiddelen als dat nodig is.
Wat is het doel van de behandeling?
Wij willen voorkomen dat de longziekte erger wordt.
Waar vindt de behandeling plaats?
De meeste behandelingen worden uitgevoerd op de polikliniek Longgeneeskunde in Franciscus Gasthuis (Rotterdam).
Hoe lang duurt de behandeling?
Het eerste consult duurt ongeveer 20 minuten. Vervolgafspraken duren ongeveer 10 minuten.
Hoe bereidt u zich voor op de behandeling?
U hoef zich niet speciaal voor te bereiden.
Ondersteuning voor u en uw naasten
U mag iemand meenemen naar de afspraken. Ook is er altijd ondersteuning vanuit Franciscus beschikbaar.
Waarom multidisciplinaire samenwerking belangrijk is
Bij dit zorgpad werken de specialisten van Franciscus nauw samen met andere specialisten. De longarts, bedrijfsarts en arbeidhygiënist overleggen samen. Zo krijgt u het beste advies vanuit verschillende kanten. Deze samenwerking zorgt voor een snelle diagnose en een behandeling die past bij uw situatie en wensen.
Stap 6: Nazorg
Na de behandeling gaat u meestal terug naar uw huisarts of eigen longarts. Soms blijft u nog even onder controle bij het ziekenhuis. Dit hangt af van uw situatie.
Welke hulp krijgt u op lange termijn?
Wij geven advies dat past bij uw situatie. Zo weet u wat u kunt doen om zo gezond mogelijk te blijven.
Waar kunt u last van krijgen?
U kunt soms lichte klachten houden door de medicijnen die u gebruikt, zoals inhalatiepuffers.
Wat doet u bij nieuwe of terugkerende klachten?
Neem dan contact op met uw longarts of longconsulent. Zij helpen u verder.
Welke extra ondersteuning is er?
U kunt ook hulp krijgen van een fysiotherapeut, psycholoog, bedrijfsarts of diëtist. Zij kunnen u helpen bij uw herstel. Iedereen heeft recht op een veilige en gezonde werkplek. Zorg dat u dit bespreekt als dat nodig is.