Een studie van de Rotterdamse kinderarts-kinderendocrinoloog Josine van der Heyden, werkzaam bij Franciscus Gasthuis & Vlietland toont aan dat type 1 diabetes bij kinderen niet zo ‘mild’ verloopt als veel mensen denken: de eerste schade aan organen en bloedvaten is bij een aantal kinderen al zo'n 6 jaar na de diagnose meetbaar. Gelukkig betreft het dan nog niet de complicaties zelf, maar de kiem daarvoor wordt dus al wel in de jeugd gelegd. ‘Het is daarom belangrijk om de risico’s op het ontwikkelen van diabetescomplicaties bij kinderen uitgebreider te onderzoek dan nu gebruikelijk is. Op die manier kun je in de behandeling vroeger beginnen met het zoveel mogelijk voorkomen ervan’, aldus Van der Heyden.

Josine van der Heyden verdedigde op 28 maart haar proefschrift "Towards early risk stratification in children and adolescents with type 1 diabetes". Het proefschrift beschrijft het EDDDY-S onderzoek, Early Detection of Diabetes Damage in Youth and Search for early Prevention (Vroege opsporing van schade door diabetes bij kinderen en jongeren en zoektocht naar tijdige preventie) dat bij Diabeter, in samenwerking met Franciscus Gasthuis & Vlietland en Erasmus MC is uitgevoerd. Het onderzoek leert ons dat type 1 diabetes bij kinderen al op jonge leeftijd schade kan veroorzaken, maar dat de kans op het krijgen van die schade per kind verschilt.

De Kinderarts wordt 'Kindernist'

Van der Heyden: ‘In mijn onderzoek gebruikten we nieuwe methoden om schade heel vroeg vast te stellen, lang voordat er sprake is van complicaties.’ Zo werd gebruik gemaakt van een gevoelige zenuw-meetmethode (CMAP scan: compound muscle action potential scan) en een meettechniek die in de huid versnelde veroudering vaststelt (AGE-reader: Advanced Glycation End products). Ook werd de dikte van de wand van de halsslagader gemeten als maat voor aderverkalking. Daarbij werd ook gekeken naar de rol van andere, meer traditionele biomarkers zoals de vetsamenstelling in het bloed, het gewicht, de bloeddruk en dergelijke.

Persoonlijke analyse en persoonlijk behandelplan

Van der Heyden concludeert: ‘Mijn onderzoek laat zien dat deze nieuwe technieken een goede manier zijn om niet alleen deze problemen eerder aan het licht te brengen, maar ook te onderzoeken wat voor verschillen er per persoon zijn. Met de oude technieken konden we dat niet tijdig en onvoldoende zien.’ De bevindingen worden nu, samen met andere nieuwe biomarkers gebruikt om per persoon te bepalen welke risico's op complicaties er zijn. Dit brengt ons ook een stap dichterbij naar meer kennis over hoe deze complicaties voorkomen kunnen worden. ‘Voor de ene persoon zal het strikter regelen van de glucoseregeling een beste en misschien enige stap zijn, maar bij een ander zal ook aandacht voor de bloedvaten een grote rol in de behandeling spelen en zal het starten van een medicijn op jonge leeftijd helpen om complicaties te voorkomen’, aldus Van der Heyden.

Deze 'persoonlijke geneeskunde' zal een op de persoon afgestemde behandeling opleveren waardoor we bijdragen aan de doelstelling van Diabeter: naar een toekomst zonder diabetescomplicaties.

Meer informatie
Het proefschrift ‘Early Detection of Diabetes Damage in Youth and Search for
prevention’ van Josine van der Heyden is verkrijgbaar via https://repub.eur.nl/pub/115656

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Josine van der Heyden,
kinderarts-kinderendocrinoloog via communicatie@franciscus.nl of 010 - 893 4110
of dr. Henk-Jan Aanstoot, mede-oprichter en kinderarts-diabetoloog bij Diabeter via onderzoek@diabeter.nl of 06 - 2037 2667.