Chronische maagdarm ischemie
Stap 1: Verwijzing
Chronische maagdarm-ischemie ontstaat wanneer de bloedtoevoer naar de maag en darmen onvoldoende is. Dit komt meestal door vernauwingen in één of meer van de drie grote buikslagaders:
- de maagleverslagader (arteria coeliaca)
- bovenste darmslagader (arteria mesenterica superior)
- onderste darmslagader (arteria mesenterica inferior)
Doordat het bloed niet goed kan doorstromen, kunnen de darm- en maagwand niet genoeg zuurstof krijgen om goed te functioneren.
Wie krijgt chronische maagdarm ischemie?
- De aandoening is relatief zeldzaam en wordt vaak pas laat ontdekt doordat de klachten niet altijd direct herkend worden.
- Jaarlijks krijgen ongeveer 1600 mensen in Nederland deze diagnose.
Waarom is het belangrijk om chronische maagdarm ischemie snel te herkennen?
- Onbehandeld kan chronische maagdarm-ischemie leiden tot ernstige schade aan de darmwand
- Tijdige behandeling voorkomt complicaties zoals weefselsterfte en levensbedreigende situaties
Klachten bij chronische maagdarm ischemie
De klachten kunnen erg wisselend zijn. U kan bijvoorbeeld last hebben van:
- Buikpijn na het eten;
- Buikpijn tijdens of na lichamelijke inspanning;
- Gewichtsverlies als gevolg van het vermijden van eten door angst voor de pijn;
- Aangepast eetpatroon, zoals vaker kleine porties eten;
- Onverklaarbare diarree.
Wat gebeurt er na een verwijzing?
Na verwijzing naar het Maagdarm Ischemie Centrum Rotterdam beoordelen wij de klachten. Wij verzamelen informatie van de huisarts of het verwijzende ziekenhuis. Meestal plannen wij binnen 6 weken een eerste afspraak. De ischemieverpleegkundige bewaakt het proces en kan aanvullend onderzoek opvragen. Afhankelijk van het eerste consult volgt eventueel verder onderzoek of bespreking in het multidisciplinair team. De uitslag koppelen wij telefonisch aan u terug.
Maagdarm Ischemie Centrum Rotterdam
Het Maagdarm Ischemie Centrum Rotterdam is 1 van de 2 expertisecentra in Nederland voor diagnostiek en behandeling van chronische mesenteriaal ischemie. Het Maagdarm Ischemie Centrum Rotterdam is een samenwerking tussen de afdelingen Maag-, Darm- & Leverziekten (MDL), Chirurgie, Radiologie en Interne-vasculaire geneeskunde van Franciscus en het Erasmus MC.
Wat doet het Maagdarm Ischemie Centrum Rotterdam aan wetenschappelijk onderzoek?
Betere diagnoses door wetenschappelijk onderzoek
Darmischemie ontstaat door verminderde bloedtoevoer naar de darmen en is vaak moeilijk snel en juist te diagnosticeren. Daarom is wetenschappelijk onderzoek naar verbeterde diagnostiek essentieel.
Binnen ons ziekenhuis lopen verschillende studies waarin patiënten worden gevolgd en onderzocht om deze technieken verder te verbeteren. Bent u patiënt en heeft u interesse om deel te nemen aan een studie? Onze specialisten vertellen u graag meer over de mogelijkheden en wat deelname inhoudt.
Lopende studies
Wetenschappelijke publicaties
Functional testing in the diagnosis of chronic mesenteric ischemia - PubMed
Single vessel abdominal arterial disease - PubMed
Histological changes in patients with chronic upper gastrointestinal ischaemia - PubMed
Serum markers and intestinal mucosal injury in chronic gastrointestinal ischemia - PubMed
Stap 2: Eerste afspraak
Tijdens de eerste afspraak hebben wij een uitgebreid gesprek met u over uw klachten. Ook kijken wij samen met u of er nog verder onderzoek nodig is.
Hoe bereidt u zich voor op de afspraak?
Denk van tevoren goed na over hoe lang u klachten heeft en wat precies uw klachten zijn. Ook willen wij graag van u weten wat u zelf al heeft gedaan om te proberen om uw klachten te verminderen.
Waar is de afspraak?
De afspraak vindt fysiek plaats in Franciscus Gasthuis (Rotterdam) op de polikliniek Maag-, darm- en leverziekten of in Franciscus Vlietland (Schiedam) op de polikliniek Maag-, darm- en leverziekten. In uw afspraakbrief staat op welke locatie wij u verwachten.
Wat moet u meenemen?
Voor een goede voorbereiding vragen wij u om het volgende mee te nemen:
- Een lijst van medicijnen die u gebruikt.
- Een lijst van allergieën, als u allergieën heeft.
- Identificatie en uw verzekeringspas.
- Eerdere medische gegevens of verslagen van de huisarts, als u die heeft.
Hoe lang duurt de afspraak?
De eerste afspraak duurt gemiddeld 30 minuten. U mag gerust iemand meenemen voor steun en om samen te luisteren. Dat is prettig, zeker omdat er veel informatie gedeeld kan worden.
Samen naar een duidelijk antwoord
Met deze eerste afspraak in Franciscus zetten wij de eerste stap naar een juiste diagnose en een behandelplan dat helemaal op u is afgestemd.
Uw behandelteam
Stap 3: Onderzoeken
Als u aanvullende onderzoeken krijgt, willen wij daarmee onderzoeken of er minder zuurstof naar uw darmen gaat. Dit is een belangrijk signaal om vast te kunnen stellen of u chronische maag-darm ischemie heeft.
Welke onderzoeken worden uitgevoerd?
Tijdens de onderzoeken kunt u de volgende tests verwachten:
- Bloedonderzoek: Wij nemen bloed af om dit te onderzoeken.
- CT-Angiografie (CTA): Een CTA-scan is een combinatie van een CT-scan en een angiografie. Dit houdt in dat u een contrastvloeistof krijgt ingespoten en dat er vervolgens driedimensionale beelden worden gemaakt van de bloedvoorziening van uw maag en darmen.
- Gastroscopie of colonoscopie: Een inwendig onderzoek waarmee wij informatie over de gezondheid van de dikke darm krijgen. Wij onderzoeken de binnenkant van de gehele dikke darm en soms ook een deel van de dunne darm. Afwijkingen, zoals chronische ontstekingen, kunnen op deze manier worden opgespoord.
- Echo-duplex: Echografie is een onderzoek met geluidsgolven. Deze golven hoort u niet, maar de weerkaatsing, oftewel echo, ervan maakt organen en/of weefsels zichtbaar op een beeldscherm. Bij een duplex wordt er naar de bloedvaten gekeken met een echo apparaat.
Waar vinden de onderzoeken plaats?
De onderzoeken vinden plaats in Franciscus Gasthuis (Rotterdam) of Franciscus Vlietland (Schiedam). De afspraken worden voor u ingepland. Let goed op bij welke locatie u moet zijn. Dit staat op de afspraakbrief aangegeven.
Wanneer krijgt u de uitslag van de onderzoeken?
De uitslagen van uw onderzoeken bespreken wij eerst in een multidisciplinair overleg van het Maagdarm Ischemie Centrum Rotterdam. Daarna proberen wij u binnen 14 dagen te bellen.
Snelheid en zorgvuldigheid
Met deze onderzoeken brengen wij uw situatie zo goed mogelijk in beeld. Zo kunnen wij u snel helpen met de best passende zorg.
Meer informatie over de onderzoeken
Bloedonderzoek
Bloedonderzoek is belangrijk, omdat in het bloed verschillende dingen kunnen worden gemeten. Bloedonderzoek wordt gedaan om te helpen de diagnose te stellen, maar tijdens uw behandeling met medicatie is bloedonderzoek van groot belang om vast te stellen of de medicijnen goed werken en u geen schade doen. Wanneer wij bloed afnemen bij iemand met chronische maagdarm ischemie, onderzoeken wij in de meeste gevallen onderzocht op:
- Bloedarmoede (ijzer gehalte);
- Een ontsteking;
- Leverwaarden;
- Nierwaarden;
- Vitamines.
Gastroscopie of colonoscopie
Endoscopie betekent letterlijk 'binnen kijken'. Een kijkonderzoek gebeurt met een endoscoop, een dunne flexibele slang met een zeer kleine camera ingebouwd in het uiteinde. De endoscoop wordt meestal via de anus of door de mond in het maag-darmkanaal gebracht. Bij patiënten met verdenking op IBD wordt meestal een sigmoïdscopie of colonoscopie uitgevoerd.
Colonoscopie
Een colonoscopie is een inwendig onderzoek waarmee informatie over de gezondheid van de dikke darm kan worden verkregen. Met de endoscoop wordt de binnenkant van de gehele dikke darm en soms ook een deel van de dunne darm onderzocht. Afwijkingen, zoals chronische ontstekingen, poliepen en tumoren kunnen op deze manier worden opgespoord.
Gastroscopie
Een gastroscopie is een onderzoek van de slokdarm, maag en het begin van de twaalfvingerige darm. Het onderzoek gebeurt met de gastroduodenoscoop (scoop), een dunne, flexibele bestuurbare slang. Vaak worden stukjes weefsel (biopten) weggenomen. Het verkregen weefsel wordt opgestuurd voor nader onderzoek.
Voorlichting
Stap 4: Uitslagen
In het diagnosegesprek krijgt u telefonisch uitleg over de diagnose en bespreekt u de meest passende behandeling met de arts.
Wat wordt er besproken?
De arts bespreekt de uitkomsten van de onderzoeken. Ook legt de arts uit wat is besproken in het overleg met andere specialisten. De arts adviseert vanaf daar een behandeling. Als de diagnose ischemie niet gesteld is, wordt u terug verwezen naar de huisarts of specialist die u verwezen heeft.
Wanneer vindt het gesprek plaats?
Het gesprek vindt plaats als de resultaten van alle onderzoeken bekend zijn en uw situatie is besproken in een multidisciplinair team. Vaak wordt u binnen 14 dagen na dit overleg gebeld.
Waar vindt het gesprek plaats?
Telefonisch. U wordt door ons gebeld.
Kan ik iemand meenemen naar het gesprek?
Ja, u mag gerust iemand laten meeluisteren met het telefoongesprek.
Wat gebeurt er na het gesprek?
Afhankelijk van de diagnose krijgt een behandeling in het Maagdarm Ischemie Centrum Rotterdam. U wordt dan verwezen naar de vaatchirurg binnen Franciscus.
Is er geen behandeling nodig? Dan verwijzen wij u terug naar uw huisarts of specialist met een passend advies.
Samen beslissen over uw behandeling
Wat is samen beslissen?
Wij vinden het belangrijk om u te betrekken bij uw behandeling. De uiteindelijke behandeling bepalen wij in overleg met u. Dit noemen wij ook wel shared decision making. Samen met u komen wij tot afspraken.
Welke vragen kan ik stellen om samen beslissingen te maken?
Enkele vragen die u kunt stellen zijn:
- Wat zijn de volgende stappen?
- Wat zijn de behandelmogelijkheden?
- Hoe wordt de beslissing voor een behandeling genomen?
- Wat is mijn rol in het maken van deze beslissing?
- Hoe lang duurt het traject?
Kijk voor meer informatie op onze pagina over Samen Beslissen.
Stap 5: Behandeling
Chronische maagdarm ischemie kan meestal goed worden behandeld. De keuze van behandeling hangt af van de onderliggende oorzaak. Behandelingen kunnen bestaan uit:
- Medicijnen: U krijgt medicijnen om de klachten te onderdrukken.
- Dotterbehandeling (PTA) met of zonder stentplaatsing: Hierbij wordt een klein ballonnetje opgeblazen in het vernauwde bloedvat en zo nodig wordt er een stent in het bloedvat geplaatst. Deze behandeling gaat meestal via de slagader in de lies of de pols.
Wat is het doel van de behandeling?
Het doel is de bloedtoevoer naar de darmen te herstellen, om schade te voorkomen en klachten te verminderen.
Waar vindt de behandeling plaats?
De behandelingen vinden plaats in Franciscus Gasthuis (Rotterdam).
Waarom multidisciplinaire samenwerking belangrijk is
Chronische maag-darm ischemie is een ziekte waarbij meerdere specialisten betrokken zijn zoals de MDL-arts, de chirurg, de radioloog en de internist. De multidisciplinaire samenwerking in onze zorg voor patiënten met chronische maag-darm ischemie zorgt ervoor dat verschillende specialisten samen het beste behandelplan voor u opstellen. Deze gezamenlijke aanpak leidt tot een betere zorg en hogere kans op een succesvol resultaat.
Samen beslissen over uw behandeling
Wat is samen beslissen?
Wij vinden het belangrijk om u te betrekken bij uw behandeling. De uiteindelijke behandeling bepalen wij in overleg met u. Dit noemen wij ook wel shared decision making. Samen met u komen wij tot afspraken.
Welke vragen kan ik stellen om samen beslissingen te maken?
Enkele vragen die u kunt stellen zijn:
- Wat zijn de volgende stappen?
- Wat zijn de behandelmogelijkheden?
- Hoe wordt de beslissing voor een behandeling genomen?
- Wat is mijn rol in het maken van deze beslissing?
- Hoe lang duurt het traject?
Kijk voor meer informatie op onze pagina over Samen Beslissen.
Stap 6: Nazorg
Zodra de behandeling is afgerond, sluiten wij het zorgtraject op de juiste plek af. Als u bent behandeld door de vaatchirurg, dan ronden wij het traject bij de MDL-arts af. Is er geen behandeling nodig, dan verwijzen wij u terug naar uw huisarts of specialist met een passend advies. Vindt de behandeling buiten Franciscus plaats, dan zorgen wij voor een volledig verslag en een duidelijk vervolgadvies voor uw behandelaar.
Welke ondersteuning bieden wij bij chronische maagdarm ischemie?
Op de langere termijn bieden wij geen standaard controles, maar u kunt altijd opnieuw worden verwezen als er opnieuw klachten ontstaan. Wij adviseren u om bij nieuwe of terugkerende klachten niet te wachten en tijdig medische hulp in te schakelen. Zo zorgen wij er samen voor dat u de best passende zorg blijft krijgen.
Maag-darm ischemie is een chronische aandoening, maar u staat er niet alleen voor. Het multidisciplinaire team van Franciscus staat klaar om u te ondersteunen.