Feiten en fabels over diabetes
Er zijn veel vragen en misverstanden over diabetes. Hier vindt u enkele veel voorkomende fabels.
Van veel snoepen krijg je diabetes
Van alleen veel suiker eten krijg je niet zomaar diabetes. Door andere oorzaken gaat er in het lichaam wat mis. De alvleesklier produceert onvoldoende of geen insuline meer. Waarom dat gebeurt, is nog een raadsel. Er zijn aanwijzingen dat sommige factoren een risico kunnen zijn. Suiker op zich vormt dus geen risico. Toch is het niet aan te raden om veel te snoepen. Want het is wel een feit dat in suikerrijke producten vaak ook meer vetten en calorieën zitten. Daarvan wordt u dik, en dat op zich kan weer wel leiden tot diabetes type 2. Mensen met een grotere kans op diabetes hebben:
- fors overgewicht (vetophoping in de buikstreek);
- diabetes in de familie;
- (voor vrouwen) zwangerschapsdiabetes gehad.
Zware diabetes of een beetje diabetes
U heeft diabetes of u heeft het niet. Net als een beetje zwanger zijn: dat bestaat ook niet. Ieder mens met diabetes is anders. Daar wordt de behandeling ook op aangepast. Doel is om de natuurlijke situatie in het lichaam zoveel mogelijk te benaderen. Mensen met diabetes type 1 moeten meerdere keren per dag insuline spuiten, omdat hun insulineproducerende cellen in de alvleesklier weg zijn. Mensen met diabetes type 2 hebben op zich die cellen nog wel, maar ze werken niet meer goed of het lichaam reageert niet meer goed op de insuline. Zij krijgen meestal tabletten om de alvleesklier te stimuleren meer insuline aan te maken of om de lichaamscellen de insuline beter te laten gebruiken.
Mensen met diabetes mogen geen suiker
Het is een fabeltje dat mensen met diabetes geen suiker mogen. Ons voedsel wordt door het lichaam omgezet in onder meer glucose (suiker) wat vervolgens aan het bloed wordt afgegeven. Dus ook een droog biscuitje of een aardappel wordt
deels omgezet in suiker. Het is daarom niet nodig om suikervrije producten te kopen. Iemand met diabetes mag wel suiker, maar met mate.
Alleen oude mensen krijgen diabetes
Nee, steeds meer mensen van alle leeftijden krijgen diabetes. Vooral diabetes type 2, die samenhangt met een ongezondere levensstijl en overgewicht. Er zijn in Amerika zelfs al kleuters die het hebben. Maar ook steeds meer kinderen en jongeren krijgen diabetes type 1. Onderzoekers zijn druk bezig met uitzoeken hoe dat komt.
Diabetes is besmettelijk
U kunt niet door contact met iemand anders diabetes krijgen. Diabetes is geen infectieziekte, die door bacteriën, virussen of lichamelijk contact kan worden overgedragen. Ook niet via borstvoeding. Diabetes is een 'technisch' probleem van het lichaam dat door oorzaken binnen het eigen lichaam ontstaat.
Diabetes is te genezen
Nee, diabetes is (nog) niet te genezen. Het dichtst in de buurt van genezing komt transplantatie van de alvleesklier, bij mensen met diabetes type 1. Maar dat is een zware ingreep met ook daarna de nodige risico’s, onder andere vanwege de anti-afstotingsmedicijnen die iemand de rest van zijn leven moet slikken. Transplantatie wordt dan ook alleen uitgevoerd bij mensen die door diabetescomplicaties in levensgevaar zijn, zoals bij uitval van de nieren.
Technisch gezien heeft iemand na een alvleeskliertransplantatie geen diabetes meer, want het lichaam maakt zelf weer insuline aan. Wel bestaan in het hele lichaam nog steeds de schadelijke gevolgen ervan. Een andere mogelijkheid is transplantatie van de insulineproducerende cellen uit de alvleesklier (de eilandjes van Langerhans). De resultaten zijn nog wisselend en er wordt veel onderzoek gedaan om de techniek te verbeteren. Mensen met diabetes type 2 hebben geen baat bij transplantatie, omdat hun hele lichaam ongevoeliger is geworden voor insuline. Soms kan iemand met diabetes type 2 door gezond te leven de bloedsuikerspiegel binnen normale grenzen houden. Maar dat wil niet zeggen dat hij geen diabetes meer heeft.
De diabetes is alleen goed onder controle. Als die persoon even wat minder oplet met eten, stijgen de bloedglucosewaarden weer snel.
Iemand met diabetes is ziekelijk
Nee, iemand met diabetes die goed behandeld wordt en geen ernstige diabetescomplicaties heeft, kan in principe gewoon fit zijn. Diabetes maakt van een mens geen ‘zwak’ persoon. Een diabetespatiënt heeft dezelfde kans op verkoudheid en griep als iedereen. Maar áls een virusinfectie optreedt, zoals griep, dan is dat wel vervelend voor het onder controle houden van de bloedsuiker. Infecties kunnen, net als emoties en stress, de bloedsuikerspiegel uit balans brengen. Daarnaast heeft het lichaam door diabetes vaak meer moeite om een infectie te overwinnen. Daarom krijgen mensen met diabetes het advies een griepprik te halen.
