Bob en Hanna vertellen over beroepsgerelateerde longziekten

Het viel mij op dat mijn klachten thuis meevielen, maar op werk verergerden

Bob van der Ham is docent Scheikunde op het middelbaar onderwijs. Hij ontwikkelde op latere leeftijd astma. Het viel hem op dat zijn klachten thuis meevielen, maar op zijn werk verergerden. Zo kwam hij terecht bij Hanna Kuiper–van der Valk, arts in opleiding tot specialist, op het spreekuur voor beroepsgerelateerde longziekten. 

Bob: ´Dat alles zo serieus wordt opgepakt, geeft mij rust.´

‘In april 2021 kreeg ik corona. De eerste paar dagen leek de besmetting mee te vallen, maar ik werd helaas steeds zieker. Dat was heftig. Mijn conditie was helemaal verdwenen en ik kon niet meer werken. Na het volgen van intensieve fysiotherapie, ging het gelukkig langzaam beter. Alleen op mijn werk was dit niet het geval en had ik het gevoel dat ik alleen maar achteruit ging. Tijdens de scheikunde en houtbewerkingslessen ging het helemaal fout. Dat vond ik opvallend en ik besloot naar de huisarts te gaan.’ 

‘De huisarts verwees mij door naar Franciscus Vlietland. Op de afdeling Longgeneeskunde werd een blaastest afgenomen. Ik bleek astma te hebben ontwikkeld na mijn coronabesmetting. Ik kreeg een doorverwijzing naar het Astma Allergie & COPD Expertise Centrum. Dat vond ik erg spannend. Je zoekt antwoorden, maar bent tegelijkertijd ook bang voor de uitkomsten. Verschillende onderzoeken zijn nu in volle gang. De vragenlijsten die de longconsulente met mij doorneemt, zijn lang en intensief. Zelfs het gebruik van bepaalde wasmiddelen of het koken met bepaalde kruiden kan mijn klachten verergeren. Hier had ik helemaal geen weet van. Als ik iets verander in mijn dagelijkse patroon, wordt onderzocht en bekeken of het effect heeft op mijn gezondheid.’

‘Ik maak me vaak zorgen over de toekomst. Waar gaat dit naartoe? Kan ik mijn werk, wat ik zo leuk vind, nog wel uitoefenen? Gelukkig word ik ook daar goed in begeleid door Hanna en leer ik hoe ik beter met dit soort gevoelens om kan gaan. Ik ben een denker, maar zit niet graag stil. Grenzen aangeven is nu bijvoorbeeld heel belangrijk. Daar wordt echt op gehamerd. Ook het belang van blijven bewegen komt vaak terug. De adviezen die ik krijg, zijn prettig. Ik heb het idee dat er goed op mij wordt gelet.’

‘Het contact met Hanna en de andere collega’s is heel laagdrempelig en persoonlijk. Dat vind ik erg fijn. Ik zit met veel vragen en de antwoorden zijn er nog niet. Maar het feit dat dit door iedereen zo serieus wordt opgepakt, geeft me rust en vertrouwen.’

Hanna: ‘Het is mooi en inspirerend om in een wereld van de patiënt te duiken.’

Hanna Kuiper – van der Valk is arts in opleiding tot specialist (AIOS). Zij ziet een groot aantal patiënten met astma waarbij hun klachten worden veroorzaakt of verergerd door werk. Hanna: ‘Om deze patiënten uitgebreid te kunnen onderzoeken en behandelen, is een speciaal spreekuur opgericht voor ‘beroepsgerelateerde longziekten’. Want hoe langer het duurt voordat de link met het werk wordt gelegd, hoe schadelijker voor de gezondheid.’

Het spreekuur wordt gehouden in het Franciscus Astma, COPD & Allergie Centrum. Hanna: ‘Na een aantal controlevragen, volgt een verdiepende vragenlijst. Wij kijken bijvoorbeeld naar de stoffen waarmee iemand werkt en hoe een werkdag eruit ziet. Ik duik volledig in de wereld van de patiënt om erachter te komen of er een relatie te vinden is tussen de klachten en het werk. Dat vind ik ontzettend inspirerend en er komen vaak leuke gesprekken op gang. Hierdoor bouw ik vaak echt een band met iemand op.’

‘Bob werd voor zijn longproblemen, die erger werden door zijn werk, doorverwezen naar dit spreekuur. Zeker bij mensen die op latere leeftijd astma ontwikkelen, is er mogelijk een link met het werk. Om te kijken of de klachten veranderen in bepaalde situaties, kreeg Bob een blaasinstrument mee naar huis. Deze is verbonden aan een app, die weer gekoppeld is aan zijn dossier. Ook houdt hij een dagboek bij. Zo proberen we bepaalde patronen te ontdekken en herkennen. De resultaten bespreken we in een multidisciplinair overleg. Bij dit overleg zijn verschillende specialisten aanwezig, zoals een bedrijfsarts, arbeidshygiënist, longarts, longconsulente, longfunctie analist, KNO-arts en experts van buitenaf die alles weten van verschillende stoffen en effect op de gezondheid. Voor iedereen wordt een behandeling op maat gemaakt.’

‘Dat werk een dermate grote rol bij astma kan spelen, is echt een onderschat probleem. Veel mensen denken dat dit alleen voorkomt bij bijvoorbeeld lassers en schilders. Maar iedereen die op het werk in contact komt met ‘vreemde stoffen’ of allergenen (stoffen waar je allergisch voor bent) kan klachten ervaren. Dit is heel ingrijpend voor mensen. Dat hier nu zoveel aandacht voor is en ik mensen zoals Bob kan helpen, geeft mij veel energie.